Verlatingsangst hond: Wat te doen?

Door de jaren heen hebben veel mensen bij ons aangeklopt omdat ze hun hond met verlatingsangst hadden. Verlatingsangst bij je hond is een superlastig probleem omdat je vaak de dingen die je wilt doen, niet kunt doen. Daarnaast hebben baasjes te maken met stigma. In eerste instantie vanuit de omgeving omdat de hond voor overlast kan zorgen. Maar ook van andere hondenbaasjes die je maar een slechte baas vinden omdat je hond niet alleen kan zijn.

Iets wat ons ook op is gevallen, is dat online andere baasjes soms denigrerend kunnen reageren op iemand die om advies vraagt. Daarnaast worden er soms ongelooflijk slechte adviezen gegeven die de situatie alleen maar erger maken. Een voorbeeld hiervan is het advies om een tweede hond aan te schaffen. Onderzoek heeft aangetoond dat de kans dat de verlatingsangst erger wordt, veel groter is dan de kans dat het helpt. We zien zoveel verkeerde aannames als het gaat om oorzaken van verlatingsangst en slechte adviezen als het gaat om het oplossen ervan dat we een volledig hoofdstuk hier aan gaan wijden.

Het zal niet altijd lukken zelf de verlatingsangst van je hond te verhelpen. Zoek dan absoluut professionele begeleiding! Deze investering helpt jouw hond voor de rest van zijn leven.

Wat te doen met een hond met verlatingsangst?

De komende weken verschijnt er iedere week een nieuw artikel die meer inzicht geeft in wat verlatingsangst precies is en hoe je er het beste mee om kan gaan. We zullen informatie delen waarmee je een strategie kunt maken om het probleem te verhelpen. Verlatingsangst is namelijk vaak heel goed te verhelpen. Je hoeft hiervoor niets aan te schaffen. Je moet alleen bereid zijn om de benodigde tijd en energie in je hond te steken.

Dit artikel is opgedeeld in verschillende hoofdstukken?

• Wat is verlatingsangst?
• De oorzaken van verlatingsangst
• Hoe train je een hond met verlatingsangst?
• Trainingsschema verlatingsangst hond
• Aanpassingen maken in het trainingsschema
• Training verlatingsangst: Stilstand, terugvallen, hoe ga je daar mee om?
• Verlatingsangst medicatie en supplementen
• Oude honden & hyper-attachment

Begrijp wat verlatingsangst bij honden is

Het lijkt misschien een gemakkelijke vraag: “Wat is verlatingsangst?”, maar het antwoord is niet eens zo eenvoudig. Honden zijn sociale dieren en de meesten houden er niet van om alleen te zijn. Dat hoeft echter niet altijd te betekenen dat een hond verlatingsangst heeft. Ik hou bijvoorbeeld niet van verjaardagen, maar heb geen ‘verjaardagsangst’. Ik vind verjaardagen gewoon niet leuk.

Heeft mijn hond verlatingsangst?

Hoe weet je of je hond verlatingsangst heeft en niet gewoon verveeld of gefrustreerd is? Het gedrag van een gefrustreerde hond en een angstige hond kan veel op elkaar lijken, maar er zijn belangrijke verschillen. Misschien kom je na het lezen van dit hoofdstuk tot de conclusie dat je hond geen verlatingsangst heeft maar ‘slechts’ gefrustreerd of verveeld is. Dit betekent niet dat je hoeft te stoppen met lezen. Veel van de strategieën in de volgende hoofdstukken zullen net zo goed toepasbaar zijn.

Honden met verlatingsangst vinden het niet slechts vervelend dat ze alleen moeten zijn, maar hebben daadwerkelijk een fobie. Ze raken in paniek wanneer ze langer alleen moeten zijn dan ze aan kunnen. De angst houdt ook pas op wanneer jij weer thuis bent. De kans bestaat zelfs dat de angst alleen maar toeneemt des te langer je weg bent. Dit in tegenstelling tot honden die het alleen maar vervelend vinden. In de meeste gevallen maakt het de hond niet uit wie er in huis is, zo lang er maar iemand bij ze is. In sommige gevallen wil de hond bij een specifiek persoon zijn, in dat geval spreken we niet zozeer van verlatingsangst maar van ‘hyper-attachment’. Hier kom ik in een later hoofdstuk op terug.

Herkenbare verlatingsangst symptomen bij je hond

Herken de volgende symptomen van verlatingsangst bij de hond:

• Overmatig blaffen en huilen
• Kauwen op meubilair of het kapot krabben van bijvoorbeeld de vloerbedekking
• Proberen te ontsnappen (wat kan leiden tot verwondingen)
• Laten lopen van de ontlasting
• Onrust voordat je vertrekt.

Een hond hoeft echter niet al deze signalen te vertonen. Sterker nog, de meeste honden vertonen maar één of twee van deze signalen. Daarnaast zijn er nog andere signalen zoals kwijlen, hijgen, verstoppen en trillen. Sommige honden proberen met al hun macht te ontsnappen..

Kan het ook iets anders zijn?

Honden kunnen bovenstaand gedrag ook vertonen om andere redenen. Puppies kunnen op meubilair kauwen omdat ze hun tanden wisselen, een hond kan de ontlasting laten lopen door een medische aandoening of door parasieten. Een hond kan veelvuldig blaffen omdat er iets gebeurt op straat of bij de buren.
Je kunt de andere redenen veelal gemakkelijk uitsluiten door te kijken of de hond alleen het gedrag vertoont als je weg bent. Een parasiet is natuurlijk niet alleen actief als jij de deur uit gaat. Een puppy zal ook de neiging hebben om op dingen te kauwen als jij er bent. Je kunt meestal wel een ´test´verzinnen of bepaald gedrag voortkomt uit angst of dat het een andere reden heeft. Het is in veel gevallen zinvol om de hond te filmen wanneer je weg bent zodat je het gedrag kunt analyseren. Wanneer je hond bijvoorbeeld eerst rustig slaapt maar vervolgens ergens van wakker wordt waar hij tegen gaat blaffen is er dus echt iets aan de hand.

De oorzaken van verlatingsangst bij honden

In tegenstelling tot wat sommigen je willen doen geloven, weten we niet precies wat de oorzaak is van verlatingsangst. Sommige rassen zijn gevoeliger, gebeurtenissen in de eerste maanden kunnen een rol spelen. Traumatische ervaringen kunnen eveneens voor verlatingsangst zorgen. Tot slot weten we dat reutjes gevoeliger zijn voor verlatingsangst. Toch kan een hond verlatingsangst ontwikkelen zonder dat zij aan één van bovenstaande criteria voldoet. Tegelijkertijd kan een hond aan alle criteria voldoen en helemaal geen verlatingsangst ontwikkelen. Het enige wat we weten is dat sommige factoren een rol spelen.

Hoe kan je verlatingsangst bij je hond oplossen?

Je hebt alle mogelijke andere oorzaken uitgesloten en je komt tot de conclusie dat je hond inderdaad verlatingsangst heeft. En nu? Het belangrijkste wat je op dit moment kunt doen is je hond niet alleen laten zo lang je hond last heeft van verlatingsangst. In de hoofdstukken die volgen leer je een goede strategie te implementeren. Echter, dit heeft tijd nodig en zal stapsgewijs gaan.

Misschien kun je oppas regelen wanneer je toch écht weg moet. Ik kan me voorstellen dat je dit niet leuk vindt om te horen. Bedenk goed dat iedere keer dat een hond paniek heeft dit de hersenen verandert en je steeds verder van huis bent.

Het is jouw schuld dat je hond verlatingsangst heeft! (en andere mythes)

De wereld (en zeker de online wereld) staat bol van slechte adviezen en klinkklare leugens als het gaat om zowel de oorzaken en de oplossingen met betrekking tot verlatingsangst. Zoals gezegd in het vorige hoofdstuk weten we helemaal niet wat de precieze reden is waarom een hond verlatingsangst ontwikkelt. Iedereen die het wel precies denkt te weten is gewoon niet helemaal wijs. In dit hoofdstuk vind je de meest voorkomende mythes rondom verlatingsangst.

Het is jouw schuld dat je hond verlatingsangst heeft.

Toegegeven, misschien had je als baas dingen beter kunnen doen, de realiteit is echter dat verlatingsangst zelden de schuld van de baas is. Een kleine rondgang op het internet leert dat sommigen van mening zijn dat zaken als: je hond op bed laten slapen, op de bank laten liggen en zelfs je hond voorop laten lopen tijdens de wandeling, de oorzaak kunnen zijn voor de verlatingsangst van je hond. Al dit soort verhalen kunnen naar het rijk der fabelen worden verwezen.
Wat we wel weten is dat wanneer je je hond langer alleen laat dan hij aankan je de situatie erger maakt. Dit betekent dat wanneer je toch echt een poosje weg moet je oppas moet regelen.

Een tweede hond in huis helpt tegen verlatingsangst

In het verleden heb ik over deze kwestie een artikel geschreven. Daarin haalde ik onderzoek naar voren dat een tweede hond over het algemeen voor méér stress zorgt en niet voor minder.

Een bench helpt tegen verlatingsangst

Benches zijn nooit de oplossing. Er zijn trainers en gedragstherapeuten die in sommige uitzonderlijke gevallen een bench aanraden. F*ck benches! Dat is wat ik zeg. In het geval van verlatingsangst is de kans groot dat je hond eveneens een fobie heeft om opgesloten te zitten.
Kies je er toch voor een bench te gebruiken dan riskeer je de mogelijkheid dat je hond blijvende fysieke (een hond kan zich pijn doen omdat hij wil ontsnappen) en psychologische schade oploopt.
Onderzoek bij angstige mensen toont aan dat het van levensbelang is om bewegingsvrijheid te houden. Angst is voor een groot deel een fysiek probleem, door de vrijheid om te bewegen te ontnemen vergroot je de kans op problemen.

Wanneer je een hond hebt die het huis sloopt wanneer je weg bent kun je er ook voor kiezen om een bepaalde ruimte speciaal voor de hond in te richten. Bijvoorbeeld met baby-hekjes of andere elementen die de kamer opsplitsen.

Je moet je hond laten blaffen, hij stopt uiteindelijk wel!

Bovenstaand advies ben ik vele malen tegengekomen. Wanneer je een hond hebt die slechts gefrustreerd of verveeld is dan kan dit inderdaad de oplossing zijn. Hij zal al snel doorhebben dat het geen zin heeft om door te gaan met blaffen en vervolgens ophouden. In het geval van (verlatings)angst is er sprake van een fobie. Een hond houdt niet op met blaffen en zal alleen maar meer angst ervaren. Kortom, deze oplossing verergert het probleem.

Geef je hond wat lekkers wanneer je weggaat

Hiervoor geldt eigenlijk hetzelfde als voor het advies om je hond te laten blaffen. Een hond die zich wat verveeld kan inderdaad even genieten van een Kong gevuld met wat lekkers. Een hond die angstig is heeft geen behoefte aan snacks. Sterker nog, de kans is groot dat een hond in overlevingsmodus gaat. In dit verhoogde staat van alertheid wordt het hele verteringssysteem uitgezet en heeft een hond helemaal geen behoefte aan eten.

Je hond heeft z’n behoefte in huis gedaan omdat hij boos is op jou!

Honden hebben niet deze complexe strategieën als het gaat om wraak. Een hond met verlatingsangst ervaart paniek, zijn angstig en voelen zich onveilig. Je hond heeft dit gedaan omdat hij niet anders kon, niet om zijn gram te halen.

Hoe train je een hond met verlatingsangst?

De afgelopen week heb ik een klein uitstapje gemaakt naar een trainingsmethode die niet goed werkt, namelijk flooding. Flooding is een vorm van extreme blootstelling (exposure). Exposure kan echter ook gelijkmatiger en in kleine stapjes (gradual exposure) en dit werkt, zeker bij verlatingsangst veel beter. Langzaam maar zeker laat je je hond wennen aan alleen zijn. Daar is tijd voor nodig, maar wanneer je het goed aanpakt is de kans op succes erg groot.

Het belangrijkste is om niet te overhaast te werk te gaan. De hond bepaalt het tempo, en als dat langzamer gaat dan je misschien had gehoopt dan is dat niet anders. Haasten werkt in dit geval averechts.

Het zal niet altijd lukken zelf de verlatingsangst van je hond te verhelpen. Zoek dan absoluut professionele begeleiding! Deze investering helpt jouw hond voor de rest van zijn leven. Wij raden aan om contact op te nemen met Birgitta Geerlings, Separation Anxiety dog Coach

Stap 1: Bepaal wat je hond op dit moment kan

We hebben een idee waar we naartoe willen, namelijk dat een hond voor een bepaalde tijd alleen kan zijn. We weten waar de finish is, maar wat is onze startpositie? Wat kan je hond op dit moment? Een veelgemaakte fout is om een ruwe schatting te geven wat een hond kan. Bijvoorbeeld: “Oh, hij kan nu een half uurtje alleen zijn.” Het is belangrijk om precies te weten hoe lang hij nu alleen kan zijn. Misschien is dit een paar minuten, misschien is het zo kort dat je het in seconden uit moet drukken. Op basis daarvan kun je een trainingsplan maken.

Het gebruik van video

Vroeger spiekten we stiekem door het raam om te kijken hoe lang een hond alleen kon zijn. Ik weet vrij zeker dat een aanzienlijk deel van de honden wist dat het baasje in de buurt was. Tegenwoordig hebben we allerlei middelen zoals camera’s op telefoons en laptops. Het moet geen probleem zijn om je hond te filmen wanneer je de deur uit gaat. Je kunt de camera van je laptop gebruiken en een gesprek op bijvoorbeeld Skype of Facebook starten en zo je hond volgen. Er zijn ook allerlei beveiligingscamera’s waarmee je via een internetverbinding in real time kunt zien wat er in huis gebeurt.

Uitvoering:

1. Stap de deur uit zoals je normaal doet
2. Volg via je scherm wat je hond doet
3. Wanneer je hond angstig wordt loop je weer naar binnen. Blijf niet langer wachten, je bepaalt nu alleen hoe lang je hond alleen kan zijn. Het heeft geen enkele zin om een hond langer in angst te laten dan noodzakelijk is.
4. Schrijf in een schriftje hoe lang het duurde voor je hond angstig werd.
5. Je kunt deze test een tweede of een derde keer doen als je het gevoel hebt dat de tijd van de eerste test niet accuraat was.

Wat als je niet eens de deur uit kunt?

Sommige honden kunnen geen seconde alleen zijn. Die honden hebben door dat je weggaat en raken van tevoren al in paniek. Honden zijn experts in het lezen van signalen. Één van mijn honden (Mahru) weet precies wanneer ik met haar ga lopen. Zelfs wanneer ik dit op een compleet andere tijd doe en naar mijn weten nog geen enkele aanwijzing heb gegeven weet ze dat we op het punt staan te vertrekken.

Meestal zijn er echter wel duidelijke signalen die je als baas geeft wanneer je de deur uitstapt. Misschien pak je je sleutels, trek je jas aan, haal je je schoenen uit de kast. Sommige signalen zijn subtieler en heb je vaak zelf helemaal niet door. Waarschijnlijk doe ik altijd iets waardoor Mahru precies weet dat we op pad gaan. Probeer uit te vogelen wat je allemaal doet voor je de deur uit gaat. Schrijf deze ‘voor-vertrek-signalen’ op. Al deze signalen (of een combinatie ervan) kunnen een trigger voor de hond zijn om in paniek te raken.

Signalen bepalen

Vervolgens bepaal je de signalen waar je hond op reageert. Raakt je hond bijvoorbeeld vooral in paniek wanneer je je jas aantrekt of is het wanneer je de sleutels pakt? Vraag jezelf welke van deze dingen moet ik absoluut wél en welke dingen hoef ik niet per se te doen. Voor nu kun je de niet noodzakelijke dingen achterwege laten voor het vertrek. Je hoeft waarschijnlijk je jas niet aan te doen om te bepalen hoe lang je hond alleen kan zijn.

Je weet nu welke signalen voor jouw hond een trigger zijn. Het is belangrijk om de associatie te veranderen. Het aantrekken van schoenen heeft in principe niet veel te maken met alleen zijn. Je hond is niet bang dat jij je schoenen aantrekt maar het is voor hem een signaal dat je weggaat. Om de associatie ‘schoenen aantrekken betekent alleen zijn’ zwakker te maken, kun je over de dag regelmatig je schoenen aantrekken en vervolgens gewoon thuisblijven. Sterker nog, wanneer je veel vaker de deur NIET uitgaat zal de associatie verdwijnen.

Er zijn ook uitzonderingen op de regel. Sommige honden reageren zo sterk op een ‘voor-vertrek-signaal’ dat bovenstaande helemaal geen zin heeft en het probleem erger kan maken. Immers in dat geval raakt de hond al in paniek wanneer je bijvoorbeeld je sleutels pakt. Ook al vertrek je niet, de hond is al over een grens gegaan waardoor de training geen zin meer heeft. Een hond kan alleen verbeteren wanneer je binnen de grenzen blijft van wat je hond aankan. Is het pakken van je sleutels noodzakelijk en is de trigger voor de hond te groot kun je ervoor kiezen om de sleutels de hele dag bij je te hebben.

Leren wat je hond aan kan

Een hond die het geen probleem vindt om alleen te zijn zal ontspannen zijn. Er is geen sprake van (extra) alertheid. Laten we dit fase 1 noemen.
Honden met verlatingsangst schieten over het algemeen niet direct in paniek. Daarvoor zit nog een tweede fase. In deze tweede fase is er sprake van alertheid. Een hond kan bijvoorbeeld gaan hijgen, likken of op andere wijze spanning vertonen. Dit is voor de meeste baasjes de moeilijkste fase om te herkennen. Uit ervaring weet ik dat veel mensen het liggen van een hond te gemakkelijk interpreteren als ´ontspannen´. Honden kunnen erg gespannen zijn ondanks dat ze op hun plek blijven liggen. Heeft de hond een gespannen blik? Hoe staan de oren? Houdt hij je nauwlettend in de gaten? Is de bek ontspannen of is er sprake van een ´strak bekkie´? Dit is de belangrijkste fase want dit is het moment dat je als baas moet handelen (thuiskomen, geruststellen).

De laatste fase is volledige paniek. In deze fase zal een hond blaffen, huilen, slopen, trillen (of zelfs schudden). Hoewel je natuurlijk ook in deze fase moet handelen ben je hier eigenlijk al te laat. Je hond niet in deze fase laten komen heeft absolute prioriteit!

Niet alle honden zullen deze signalen even duidelijk tonen. Sommige honden zullen zich klein maken, zich verstoppen of heel stil worden. Het is essentieel om expert te worden als het gaat om het herkennen van de lichaamstaal van je eigen hond.

Trainingsschema verlatingsangst hond

In het eerste deel van de training heb je geleerd hoe lang je hond op dit moment alleen kan zijn. Zoals gezegd is het belangrijk dat dit niet een schatting is maar dat je dit exact weet. Op basis van deze tijd kun je een trainingsschema voor verlatingsangst bij je hond maken. Wanneer je hond 15 minuten alleen kan zijn wordt je doelstelling 10 minuten. Wanneer je hond 1 minuut alleen kan zijn wordt je doelstelling 40 seconden. Kortom ⅔ van de tijd die je hebt vastgesteld. Dit is dus voor elke hond verschillend en kan ook veranderen. Daarom is het heel belangrijk om steeds te evalueren en bij te houden hoe het gaat. Dan kan je jouw unieke verlatingsangst trainingsschema van je hond steeds aanpassen.

Misschien vraag je je nu af waarom dit niet net zo lang (of langer is) dan de tijd dat je hond nu al alleen kan zijn. De reden hiervoor is eenvoudig. Je wilt succes hebben en door de grenzen op te zoeken verklein je de kans alleen maar.

Trainingsschema verlatingsangst hond

Laten we 40 seconden al voorbeeld-doelstelling gebruiken. Dit vormt straks de laatste stap in de training. Tijdens de training houd je een minuut aan tussen iedere stap. Dit is dus een voorbeeld, jouw hond zal hoogstwaarschijnlijk andere tijden nodig hebben!

• 1: Laat je hond alleen voor 10 seconden
• 2: Laat je hond alleen voor 25 seconden
• 3: Laat je hond alleen voor 35 seconden
• 4: Laat je hond alleen voor 15 seconden
• 5: Laat je hond alleen voor 20 seconden
• 6: Laat je hond alleen voor 30 seconden
• 7: Laat je hond alleen voor 20 seconden
• 8: Laat je hond alleen voor 40 seconden

Waarom laat je je hond niet acht keer alleen voor 40 seconden? Zoals gezegd, succes is belangrijk. Dus wanneer je hond de eerste stap (10 seconden) gemakkelijk aan kon is het eenvoudiger om de stappen die langer duren met succes te volbrengen. Zelfs wanneer het je hond uiteindelijk niet lukt om de laatste stap te volbrengen dan heeft hij in ieder geval een aantal keer goede training gehad.

De reden waarom het zoveel stappen zijn is omdat we de associatie van het vertrek willen veranderen. Daarvoor is herhaling (en succes!) nodig. Wanneer je hond straks langer alleen kan zijn dan wordt het aantal stappen lager.

Een ander voorbeeld. Je doelstelling is 15 minuten. In dit geval is het niet praktisch om 8 stappen van meerdere minuten in te bouwen. Dan zal een training uren duren en kun je afvragen hoe effectief dat nog is. Het is verstandiger is om vaak de deur uit te gaan (herhaling) dan om langer de deur uit te gaan. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om de training op te delen in 6 stappen. Dat is nog steeds vaak maar wel 2 minder als in het vorige voorbeeld.

• 1: Laat je hond alleen voor 10 seconden
• 2: Laat je hond alleen voor 25 seconden
• 3: Laat je hond alleen voor 3 minuten
• 4: Laat je hond alleen voor 40 seconden
• 5: Laat je hond alleen voor 1 minuut
• 6: Laat je hond alleen voor 15 minuten

De deur uitgaan

Je hebt nu een trainingsplan gemaakt en je kunt aan de slag. Zet je opname-apparatuur klaar want je wilt zien wat je hond doet als jij weg bent. Je kunt dit ruim van tevoren doen zodat je hond het opzetten niet per definitie associeert met jouw vertrek. Het is handig (maar niet noodzakelijk) dat je je hond ook opneemt. Dus mocht je een ‘record’-functie hebben, gebruik deze dan. Je kunt dan later in alle rust zien wat je hond precies doet wanneer jij er niet bent.

De uitvoering kan niet eenvoudiger, stap de deur uit en kijk wat je hond doet. Wordt je hond angstig of erg onrustig voor de tijd verstreken is, loop dan weer naar binnen. Zoals genoemd hou je ongeveer een minuut aan tussen de stappen (een beetje variatie is niet erg). Mocht het zo zijn dat je hond tussen elke stap onrustiger wordt dan is het verstandig om meer tijd te nemen. Helpt dat niet, stop dan met de training, morgen is er weer een dag.

Je hond laten blaffen?

Heb je hondencursus gevolgd dan is de kans groot dat je hebt geleerd om niet toe te geven wanneer je hond blaft. Voor veel situaties is dat waarschijnlijk inderdaad het beste. Maar moet je een hond die blaft uit angst ook negeren? Het eenvoudige antwoord is: Nee! Een angstige hond laten blaffen tot hij stopt maakt hem angstiger en niet minder angstig. Het is niet een ideale situatie dat je terugkomt wanneer je hond blaft omdat je hiermee je hond kunt aanleren om zijn zin te krijgen door te blaffen. Het alternatief, namelijk dat je niet terugkomt is echter slechter.

Thuiskomst

Hoe gedraagt jouw hond zich wanneer je weer thuiskomt? Het kan zijn dat je hond uitbundig reageert wanneer je weer thuiskomt en dat kan duiden op stress. Het probleem is dat wat voor de ene hond extreem is, voor de andere hond normaal volstrekt normaal is. Hier in huis hebben we drie honden die alle drie anders reageren wanneer ik thuiskom. Om te beoordelen of een hond veel stress heeft gehad moet je dus uit zien te vogelen wat ‘normaal’ is. Hoe reageer je hond als jij thuiskomt? Wat is zijn reactie als je thuiskomt terwijl iemand anders wel thuis is gebleven (en de hond dus niet alleen is geweest)? Hoe reageert hij wanneer er mensen op bezoek komen?

Het is overigens normaal dat je hond uitbundiger reageert wanneer je langer weg bent geweest. Wanneer je hond extremer reageert dan hij normaal doet dan duidt dat er op dat het alleen zijn misschien te veel voor hem was. In veel lessen en cursussen wordt aangeraden om een hond bij thuiskomst te negeren. Maar wanneer een hond niet alleen aandacht wil, maar absoluut nodig heeft geef hem dat dan. Je kunt rustig bij hem zitten (maak er geen drama van) of je kunt ‘m een taak geven. Bijvoorbeeld door hem een speeltje te laten zoeken of jou ergens mee te helpen. Mijn hond Jura, die overigens geen verlatingsangst heeft, vindt het leuk om samen te boodschappen uit te pakken. Zo leuk zelfs dat ze ons graag naar de winkel ziet vertrekken.

Aanpassingen maken in het trainingsschema verlatingsangst

In het eerste deel van de training heb je de tijd dat je hond alleen kan zijn vastgesteld. In het tweede deel van de training heb je een plan gemaakt op basis van die tijd en ben je aan de slag gegaan. Nu is het tijd om aanpassingen te maken. Gingen de trainingen goed en haalde je hond de tijden redelijk gemakkelijk? Dan is het een goed idee om de tijden te vergroten. Natuurlijk moet je ze niet meteen verdubbelen maar 10-25% langer is een goede richtlijn. In het geval van hele korte tijden (uitgedrukt in seconden) dan kun je er aan denken om dit met 50% te verlengen.

Wat als je hond de tijden niet haalt?

Mocht je hond de tijden niet hebben gehaald dan heb je twee opties. Wanneer hij het net niet haalde hou je dezelfde trainingstijden aan. Als je hond niet eens in de buurt kwam dan doe je een stap(je) terug. Wanneer je hond bijvoorbeeld tot 30 seconden kwam en niet tot de geplande 45, verlaag dan de tijd tot 25 seconden. Ik kan het niet vaak genoeg benadrukken, maar succes is essentieel! Het is niet erg om een stapje terug te moeten doen. Wanneer je 4-5 keer per week traint (absoluut niet vaker dan dat!) maak je in no time progressie.

Tip: Schrijf de omstandigheden van elke trainingssessie uit. Heeft je hond van tevoren gegeten, was het ‘s ochtends, overdag of in de avond? Was het een drukke dag geweest voor je begon met de training? Door dit consequent te doen krijg je een beter beeld als het gaat om de factoren die van invloed zijn op de tijd dat je hond alleen in huis kan blijven.

Hoe lang duurt het voordat m’n hond van zijn verlatingsangst af is?

Verlatingsangst is een lastig probleem, en het aanleren om alleen te zijn is niet hetzelfde als het leren van een trucje. Daarnaast spelen zoveel factoren een rol bij verlatingsangst dat het moeilijk wordt om te zeggen wanneer je hond alleen kan zijn. Een kleine indicatie zou een maand of 8 zijn. Sommige honden kunnen misschien na 3 maandjes training al alleen zijn, anderen hebben een jaar nodig of meer. Een klein deel zal nooit alleen kunnen zijn.

Een aantal factoren die jij in de hand hebt als het gaat om verlatingsangst:

1. Train regelmatig (4-5x per week)
2. Ga ook zeker niet te vaak trainen
3. Train met een plan
4. Gebruik video
5. Laat je hond nooit langer alleen dan hij aankan
6. Het is beter om kleine stappen te maken. Te grote stappen werken averechts.

Training verlatingsangst: Stilstand, terugvallen, hoe ga je daar mee om?

Vooruitgang gaat nooit lineair. We hopen dat we na elke training beter zijn, ik hoop ook dat ik na elke hardlooptraining een nieuwe PR kan lopen, was het maar waar! Zo gaat het ook met training voor verlatingsangst, soms kom je op plateaus waarbij je geen progressie boekt, en soms is het erger, en kan je hond zelfs minder lang alleen zijn. In dat geval spreken we over regressie.

Dit soort periodes zijn normaal en horen erbij. Toch is het verstandig om te analyseren waarom het slechter gaat. Een aantal punten om op te letten.

1. Wees er zeker van dat je hond geen periodes heeft gehad waarbij hij te lang alleen was. Dat soort periodes werken averechts.
2. Train je genoeg of train je misschien te veel. Een goede indicatie is 50 herhalingen verdeeld over 5 sessies per week.
3. Controleer de videos die je hebt gemaakt. Gedraagt je hond zich anders, zijn er dingen die je misschien hebt gemist?
4. Hebben er grote veranderingen in het leven je hond plaatsgevonden? Misschien is er iets medisch aan de hand.

Op het moment van schrijven gaat het fysiek minder met onze oudste hond. Hoewel ze geen verlatingsangst heeft, houdt ze ons meer in de gaten. Ze loopt vaker met ons mee door het huis en soms zoekt ze steun. Verlatingsangst wordt vaak erger wanneer een hond iets onder de leden heeft.

Omgaan met terugval

Zoals gezegd is terugval normaal in iedere training. Net als wij zijn onze honden geen robots. Een stap terugdoen voelt waarschijnlijk als verliezen en het is hopeloos frustrerend. Misschien denk je wel dat het nooit beter wordt. Maar zelfs wanneer je trainingstijden terug zijn op het niveau van weken ervoor betekent het niet dat tussenliggende trainingen zinloos waren.
Iedere succesvolle training helpt, zelfs wanneer ze korter waren dan de weken ervoor. Uiteindelijk zorgen ook mindere trainingen ervoor dat je hond gemakkelijker progressie kan maken. Het is gemakkelijk om te denken dat de training zinloos was wanneer je een periode van terugval hebt. Daarom is het belangrijk om van begin af aan bij te houden wat je hond kan en waar hij nu is. Je ziet dan progressie in een beter perspectief.

Verlatingsangst hond: Medicatie en supplementen

Er zijn een aantal medicijnen op de markt die kunnen helpen met verlatingsangst. Uit sommige studies blijkt dat de kans op genezing verdubbeld wordt. Er zijn te veel studies en te veel factoren om precies aan te geven hoe succesvol medicijnen zijn. Verschillende situaties, verschillende medicatie en doses etc. maken het moeilijk om heel precies te zijn. Medicatie in combinatie met training is echter altijd beter dan medicatie alleen. Ik heb een link studie naar de effectiviteit van medicatie onderaan dit deel geplaatst.

Angst bij honden: medicatie en stigma

Er heerst veel stigma rondom medicatie. Je geeft je hond toch geen prozac! En de bijwerkingen zijn verschrikkelijk! Het beeld dat je hond een zombie wordt van angstmedicatie klopt gewoonweg niet. Waar je hond wel veel bijwerkingen van krijgt is van dagelijkse paniekaanvallen door verlatingsangst.

Verschil tussen angstmedicatie en kalmeringsmedicatie voor honden

Er zijn twee soorten angstmedicatie die worden voorgeschreven door dierenartsen Clomipramine (Clomicalm) en Fluoxetine (Prozac) en beiden zijn ongeveer even succesvol. Ongeveer 70% van de honden heeft er (veel) baat bij. Dat betekent ook dat 30% van de honden er geen baat bij heeft. De bijwerkingen van deze medicatie zijn mild en helemaal niet zo extreem als sommigen denken. De belangrijkste nadelen van deze medicatie is dat je ze niet zomaar kunt stoppen, maar heel rustig moet afbouwen en dat je op moet letten dat je niet zomaar alle supplementen kunt geven. Bijvoorbeeld supplementen met tryptofaan, 5-htp en sint-janskruid.

Waar ik gematigd positief ben over angstmedicatie kan ik niet hetzelfde zeggen wanneer het gaat om kalmeringsmiddelen. Dan heb ik het over de middelen die eindigen op ‘pam’, zoals Diazepam. Deze hebben wel veel bijwerkingen, maken je hond wel suf en misschien wel het ergst is de gewenning die razendsnel optreedt. Je moet er dus steeds meer van geven en het wordt steeds moeilijker om mee te stoppen. De enige keer wanneer het wat mij betreft nuttig is om een kalmeringsmiddel te gebruiken is wanneer het gaat om een enkele heftige gebeurtenis. Zoals een medische ingreep waarbij narcose geen optie is. Maar voor verlatingsangst is kalmeringsmedicatie geen optie.

Kalmeringsmiddel voor je hond bij verlatingangst

Er zijn veel supplementen op de markt die claimen te helpen bij verlatingsangst. De meesten doen helaas helemaal niets. L-theanine kan een positief effect hebben. In sommige artikelen is te lezen dat het even effectief is als angstmedicatie, in andere artikelen is het effect kleiner. Het grote voordeel van L-theanine is dat het zelden bijwerkingen geeft en je het dus veilig kan proberen.
Ashwagandha helpt in algemene zin tegen angst en helpt vooral ook bij het herstel na stress. Er zijn studies gedaan naar de effectiviteit van Ashwagandha als het gaat om specifiek verlatingsangst.
Ook al werken deze supplementen maar een beetje, dit ‘beetje’ kan voor een hond wel veel uitmaken. Zeker op termijn. Stel je hond kan dankzij een supplement 20% langer alleen zijn dat betekent dat je de volgende stap in je training weer ietsje groter kunt maken. Stel dat je hond tussen de trainingen wat beter herstelt, dat betekent dat de kans op succes bij de volgende training groter wordt. Ik had op deze plek een verkooppraatje kunnen houden over de wonderbaarlijke werking van onze supplementen. Er bestaan echter geen wondermiddelen maar kleine beetjes ondersteuning van deze kalmeringsmiddelen voor je hond bij verlatingsangst kunnen echter op termijn een groot effect hebben.

Verlatingsangst hond op latere leeftijd

Sommige honden ontwikkelen op latere leeftijd verlatingsangst. Je hebt een heel leven met elkaar doorgebracht en eventjes alleen zijn was nooit een probleem voor je hond. Dan ineens kan het niet meer, en heeft je hond verlatingsangst op latere leeftijd.
Er zijn verscheidene redenen waarom verlatingsangst bij je hond op latere leeftijd kan ontwikkelen.

• Beginnende blind- of doofheid kunnen een hond erg onzeker maken.
• Oudere honden zijn vaak minder weerbaar als het gaat om grote veranderingen. In sommige gevallen zullen ze angstproblemen zoals verlatingsangst ontwikkelen.

Bij bovenstaande gevallen kun je gewoon gaan trainen, misschien moet je je doelen iets naar beneden bijstellen want oudere honden leren nou eenmaal minder snel dan jonge honden.

CCD: Canine Cognitive Dysfunction (Dementie)

Soms denk je dat je hond verlatingsangst heeft ontwikkeld maar is er in werkelijkheid sprake van dementie. Dit wordt ook wel Canine Cognitive Dysfunction genoemd. Er zijn geen specifieke symptomen van CCD, maar wanneer een oudere hond ineens angstig of onzeker wordt, niet meer 100% zindelijk is of verward gedrag vertoont dan kan dat heel goed duiden op dementie.

Het is altijd verstandig om naar de dierenarts te gaan wanneer een hond ineens ander gedrag vertoont. In het geval van dementie heeft het geen enkele zin om te beginnen met training. Beter is het om je hond niet meer alleen te laten en haar steun te bieden.

Honden met hyper-attachment

In het eerste deel kon je al lezen dat verlatingsangst en hyper-attachment niet hetzelfde zijn. In het laatste geval volgt de hond je ook in huis overal waar je naar toe gaat. Niet heel gek dus dat het voor zo’n hond heel moeilijk wordt als jij het huis uit moet. Omdat deze module over verlatingsangst gaat en niet zozeer over hyper-attachment volgt volgt slechts een kort trainingsadvies.

• Stap 1. Schaf een fijn matje aan die je alleen voor de training gebruikt.
• Stap 2. Laat je hond 2-3 seconden af liggen op de mat en beloon dat vervolgens met iets lekkers.
• Stap 3: Laat je hond 2-3 seconden af liggen met iets lekkers op de grond ongeveer een halve meter bij haar vandaan. Daarna mag je hond het pakken.

Vanaf hier breid je de stappen steeds verder uit. Je loopt steeds een klein stukje verder van haar vandaan. Je loopt voorwaarts, achterwaarts, een halve cirkel om haar heen. Ongetwijfeld dat je zelf een aantal variaties hierop kunt verzinnen. Het is belangrijk dat je hond een hoog slagingspercentage heeft. Wanneer een stap minimaal 4 van de 5 keer goed gaat dan maak je het iets moeilijker. Bij 3 van de 5 blijf je op hetzelfde niveau en bij 2 of minder doe je een stapje terug. In het laatste geval was het te moeilijk.

Uiteindelijk is het doel dat je de kamer kunt verlaten zonder dat je hond je achterna loopt. Net als bij de training voor verlatingsangst is het verstandig om kleine stapjes te maken.

Daarmee is deze module over verlatingsangst afgelopen. Binnenkort vind je deze tekst hier in een handig PDF-je die je kunt downloaden en gebruiken voor je training.

Studie:
Sargisson R. Canine separation anxiety: strategies for treatment and management. Vet Med (Auckl). 2014;5:143-151 https://doi.org/10.2147/VMRR.S60424

Het zal niet altijd lukken zelf de verlatingsangst van je hond te verhelpen. Zoek dan absoluut professionele begeleiding! Deze investering helpt jouw hond voor de rest van zijn leven. Wij raden aan om contact op te nemen met Birgitta Geerlings, Separation Anxiety dog Coach