๐๐ผ๐ป๐ฑ๐ฒ๐ป๐ฟ๐ฎ๐๐๐ฒ๐ป ๐น๐ฒ๐ฟ๐ฒ๐ป ๐ผ๐ฝ ๐๐ฒ๐ฟ๐๐ฐ๐ต๐ถ๐น๐น๐ฒ๐ป๐ฑ๐ฒ ๐บ๐ฎ๐ป๐ถ๐ฒ๐ฟ๐ฒ๐ป.
Toen Mahru jong was, gooide ik een stok, rennend haalde ik deze op en gaf deze vervolgens aan Mahru, die niet van haar plek was gekomen. Heb je je ooit afgevraagd hoe je de meeste van je essentiรซle vaardigheden hebt verworven? De kans is groot dat je ze hebt geleerd door anderen te observeren en hen te imiteren, of het nu je ouders, leraren of vrienden waren. Van het leren van taal tot het beheersen van praktische taken zoals het dichtknopen van een overhemd of het strikken van schoenveters, โsociaal leren' speelt een cruciale rol in onze ontwikkeling. Interessant is dat dit soort leren niet beperkt is tot mensen, maar zich ook geldt voor honden, vooral wanneer ze ons observeren.
๐๐ผ๐ผฬ๐ฝ๐ฒ๐ฟ๐ฎ๐๐ถ๐ฒ๐๐ฒ ๐๐ฒ๐ฟ๐ธ๐ฒ๐ป๐ฑ๐ฒ ๐ฟ๐ฎ๐๐๐ฒ๐ป ๐ฒ๐ป ๐ผ๐ป๐ฎ๐ณ๐ต๐ฎ๐ป๐ธ๐ฒ๐น๐ถ๐ท๐ธ๐ฒ ๐๐ฒ๐ฟ๐ธ๐ฒ๐ป๐ฑ๐ฒ ๐ฟ๐ฎ๐๐๐ฒ๐ป
Onderzoekers aan de Eรถtvรถs Lorรกnd Universiteit in Boedapest voerden een onderzoek uit dat suggereert dat verschillende hondenrassen in verschillende mate baat hebben bij het observeren van ons. Ze classificeren hondenrassen in twee functionele groepen: coรถperatieve werkende rassen en onafhankelijke werkende rassen.
Het idee om hondenrassen te categoriseren op basis van hun functionele kenmerken is niet nieuw. Eerdere studies onderzochten vergelijkbare indelingen, waarbij sommige rassen werden geclassificeerd als "onafhankelijk" of "zelfverzekerd" en andere als "vriendelijk" of "slim".
Bovendien gaven DNA-sequencing-onderzoeken aan dat de mate waarin honden reageren op menselijke aanwijzingen, aanzienlijk varieerde tussen rassen. Voortbouwend op deze bevindingen, stelden de onderzoekers voor dat coรถperatieve hondenrassen meer geneigd zouden kunnen zijn om te profiteren van het observeren van ons.
๐๐ฒ๐ ๐ผ๐บ๐๐ฒ๐ด๐ฝ๐ฟ๐ผ๐ฏ๐น๐ฒ๐ฒ๐บ
Het โomwegprobleemโ, is een experiment en houdt in dat honden leren een alternatieve route te vinden om een beloning te bereiken. De oplossing vereist dat de hond wegloopt van het gewenste doel dat zich achter een hek bevindt, om via een omweg de beloning te bereiken.
Aanvankelijk lukt het de meeste honden niet om het probleem op te lossen. Sommige honden lukt het door vele dingen te proberen tot ze er uiteindelijk voor kiezen om de omweg te nemen. Als honden daarentegen een mens mogen observeren die laat zien dat je er komt via een omweg, begrijpen ze de oplossing vaak snel en betrouwbaar in slechts รฉรฉn poging.
In hun studie onderzochten Dobos en Pongrรกcz ongeveer 100 honden, waaronder 18 rassen van de onafhankelijke werkgroep en 16 rassen van de coรถperatieve werkgroep. Elke hond had รฉรฉn minuut de tijd om de taak te voltooien en onderging drie keer de test. Voor sommige honden in de tweede en derde test demonstreerde een mens het juiste pad voordat ze de taak probeerden.
Zoals verwacht, toonden de coรถperatieve hondenrassen een duidelijk voordeel toen ze een mens het juiste gedrag zagen vertonen. Vergeleken met hun basisonderzoeken vertoonden deze rassen een grotere snelheid en vaardigheid bij de tweede en derde poging. Daarentegen vertoonden de onafhankelijke hondenrassen geen enkel voordeel of verbeterde snelheid bij het oplossen van het probleem. Het deed er niet toe hoe vaak je het voordoet.
De onderzoekers concludeerden dat "coรถperatieve hondenrassen, ongeacht hun voorouders en trainingsniveaus, effectiever gebruikmaken van menselijke demonstraties." Ze schreven dit verschil toe aan de genetische selectie voor samenwerking met mensen.
Daarom, als je een coรถperatief ras bezit, zoals een Labrador Retriever, kan het nuttig zijn om de oplossing voor een probleem voor te doen. Als je echter een onafhankelijk ras hebt zoals een kuddebewaker kun je het demonstreren tot je een ons weegt, maar het heeft waarschijnlijk geen invloed.
๐๐ถ๐ด๐ฒ๐ป ๐๐ถ๐๐ถ๐ฒ
Het is niet verbazingwekkend dat coรถperatieve rassen gemakkelijker leren van ons. Daarom noemen we ze immers coรถperatief. Maar dat het nul komma nul uitmaakt voor de andere rassen vind ik wel opvallend. Dat betekent dat je echt je trainingsmethoden aan moet passen voor deze rassen.
Jura zou met vlag en wimpel slagen voor deze test. Toen we haar nog maar een paar maanden hadden liepen we langs een weiland. Achter het hek lag een lekke voetbal die ze graag wilde. Hoewel ze amper nog een basiscommando kende begreep ze direct dat ze een eigen (om)weg moest vinden. Terwijl ik bij het hek bleef staan, liep ze een kleine 200 meter terug, sprong een slootje over, kroop door een gat in het gaas en rende 200 meter terug om de bal te halen. Vanaf daar zag ze dat ze ook een omweg de andere kant op kon nemen en nam vervolgens deze kortere weg terug. Uiteindelijk liep ze nog een paar meter met de bal voor ze โm niet meer leuk vond. Het oplossen van de puzzel gaf haar duidelijk meer voldoening.
Ik denk dat ik voor Mahru wel honderden demonstraties heb gedaan en iedere keer deed ik ze inderdaad voor Jan met de korte achternaam. Elke keer als ik wat voordeed, keek ze me aan met een blik van: โNou goed hoor! En nu?โ
Jura heeft natuurlijk de eerste maanden op straat geleefd en hoe vaak moest ze wel een omweg nemen om bij een patatje of een broodje op straat te komen? Ze heeft dus op jonge leeftijd geleerd om zelf met oplossingen te komen. Maar ze pikte als halve herder ook dingen gemakkelijk op wat ik aan haar liet zien.
Deze methode heeft bij Mahru nooit gewerkt. Ik heb Mahru daarom altijd maar haar gang laten gaan en aangegeven wanneer iets wel goed ging en wanneer het minder de bedoeling was. Mahruโs opvoeding bestond niet uit actief leren maar aan het begin uit sturen en later was het hooguit kalibreren.