Waarom tilt mijn hond zijn voorpoot op?

Veel honden tillen soms één van de voorpoten een heel klein beetje van de grond. Dit is niet te vergelijken met een hond die een prooi stalkt waarbij het hele lichaam rigide wordt en ook een poot wordt opgetild. Waar ik het in dit artikel over wil hebben is wanneer de hond haast voorzichtig een poot optilt, soms doen ze dit zo subtiel dat het haast niet opvalt. Afhankelijk van de rest van de lichaamstaal en de situatie, doen honden dit over het algemeen wanneer hij of zij in conflict is, angstig is of iets verwacht. Lees verder over: Waarom tilt mijn hond zijn voorpoot op?

Voorbeelden waarom een hond een voorpoot op tillt

• Een angstige hond die niet veel met mensen is opgegroeid bevindt zich in een drukke omgeving. Ze voelt zich niet op haar gemak, haar lichaam laag en gespannen, staart laag bijna tussen de poten, spanning op haar gezicht en met grote ogen luistert ze naar haar omgeving. Voor haar kan het gevaar overal vandaan komen maar er is niet een specifieke bron. Ze tilt een paar keer een voorpoot op omdat ze angstig en onzeker is. Het optillen van de voorpoot komt voort uit angst en onzekerheid. Het beste is om een hond uit de situatie te halen. Omdat de hond niet een goede band heeft kan benaderen en geruststellen een averechts effect hebben. 

• Een hond wordt benaderd door een andere hond. De naderende hond staat plotsklaps in de persoonlijke ruimte van de hond. Het lichaam van de naderende hond is gespannen, de houding naar voren, het hoofd omhoog, oren naar voren. Hoewel er geen sprake is van echt agressief gedrag is het op z’n minst erg direct, zeker gezien het feit de naderende hond direct oogcontact op geen enkele wijze vermijdt. Deze benadering is een beetje te direct en en maakt de hond enigszins van streek. Weglopen is geen optie en dus besluit ze te blijven staan terwijl ze de hond in de gaten houdt. Ze draait haar hoofd weg en tilt haar voorpoot op. Ze laat aan de andere hond zien dat ze de benadering niet prettig vindt. 

• Een baasje geeft zijn hond een commando om te zitten. De hond reageert nauwelijks en lijkt het commando niet helemaal te begrijpen. Het baasje probeert de hond in een zittende positie te lokken door zijn hand dichter bij het hoofd van de hond te houden. De hond doet een stap achteruit en doet tilt zijn poot omhoog. De hond voelt druk, wat wordt versterkt wordt door de hand dichtbij zijn hoofd. Het is voor hem onduidelijk wat hij moet doen en hij tilt zijn poot op uit onzekerheid. 

• Het baasje is in de keuken aan het kokkerellen. De hond staart met grote ogen en de oren staan naar voren en tilt vervolgens een voorpoot op. Hij verwacht of beter gezegd, hoopt op een lekker hapje. In dit geval is het ook onzekerheid maar positieve en hoopvolle onzekerheid. 

• Er is een harde knal. De hond verstijft, zijn ogen worden groot en oren gaan omhoog. Hij tilt zijn voorpoot op en laat daarmee ongemak zien. De plotselinge knal was verontrustend en hij probeert misschien te achterhalen waar het vandaan kwam. Zeker wanneer hij op dit moment jou aankijkt zoekt hij geruststelling of dat hij door jou uit de situatie wordt gehaald.  

Dit zijn slechts enkele voorbeelden en misschien kun je zelf nog wel meer situaties voor de geest halen. Het is dus niet altijd om dezelfde redenen waarom een hond haar voorpoot optilt. Begin altijd met observeren van je hond en van de situatie. Een gedraging staat eigenlijk nooit op zichzelf en dezelfde gedraging kan vele betekenissen hebben afhankelijk van de context. Anderzijds kunnen vele verschillende gedragingen min of meer dezelfde betekenis hebben. Zoals wij met onze taal verschillende dingen met dezelfde woorden kunnen beschrijven en verschillende woorden kunnen worden gebruikt om dezelfde dingen te beschrijven. Alles hangt af van de context 

Wat wordt er met stress bedoeld?

In alle bovenstaande situaties is er sprake van stress. Stress is niet per se een negatieve emotie maar het draait om stress in fysiologische zin. De hond die een hapje verwacht ervaart net zozeer stress als de hond die zojuist een harde knal heeft gehoord. Opvallend is dat beide vormen van stress bijna volledig dezelfde effecten hebben op lichaam en geest. Positieve opwinding en angst zijn heel goed te vergelijken. In beide gevallen worden dezelfde hormonen vrijgegeven en het sympathische zenuwstelsel geactiveerd. De hond kan zich ongemakkelijk/angstig voelen of hij kan ook ergens positief opgewonden over zijn. Het is dus van essentieel belang dat je als baasje kijkt naar alle facetten van de lichaamstaal van je hond. 

Eerst observeren dan interpreteren

Interpretaties van bepaald gedrag, zoals het optillen van een voorpoot zijn pas mogelijk als je de gehele situatie hebt kunnen observeren. Wanneer je het idee hebt dat een bepaalde gedraging problematisch is, bijvoorbeeld wanneer de hond regelmatig een voorpoot optilt, is het zinvol om zaken op te gaan schrijven. Misschien denk je dat het eenvoudig is om situaties te onthouden maar je zult versteld staan hoe handig is om het op te schrijven en hoeveel je anders zou zijn vergeten.
Om tot een goede interpretatie te komen moet je de volledige situatie en de lichaamstaal van je hond beschrijven in de volgorde dat het plaats vindt. Voorkom emotionele taal zoals ‘de hond zag er angstig uit’, dat is geen observatie maar een interpretatie. Bijvoorbeeld: ‘de hond draaide haar kop af van de andere hond’ is een observatie die mogelijkerwijs op angst kan duiden.

Wat volgt is een opsomming van alles wat je waar hebt genomen. Je kunt de ogen, oorstand, staart (kwispelde de hond snel en onregelmatig of was er sprake van een langzame gelijkmatige kwispel), bek, lichaam (ontspannen of juist rigide?) en al het andere beschrijven. Uit een dergelijke observatie kan je vervolgens opmaken of een hond comfortabel is in een situatie of niet.

Andere redenen waarom een hond de voorpoot op kan tillen

Er zijn een aantal andere redenen waarom een hond de voorpoot optilt. Er kan simpelweg iets mis zijn met een poot. Een verrekking, te ver gelopen waardoor kussentjes zijn gesleten, artrose. Er kan eveneens een grasaar of een doorn in de voet zitten. 

Jachthonden tillen ook een voorpoot omhoog wanneer ze een prooi besluipen en in dat geval is het een kwestie van focus. Bij veel jachthonden zit het eveneens in hun genen om te verstijven met een poot omhoog. 

Honden die iets van je willen kunnen dat ook aangeven door een poot op te tillen. In dat geval zal dat niet zo voorzichtig zijn als in bovenstaand artikel is beschreven.