Kwaliteiten van een kuddebewaker

Onlangs verscheen er in Trouw een artikel over een herder met een kuddebewakingshond. In dat artikel was het volgende te lezen: “Bovendien is de hond, die in Oost- en Zuid-Europa in uitgestrekte en dunbevolkte gebieden de kuddes bewaakt, niet gewend aan de drukte van onze maatschappij. Het beest reageert van nature fel op andere honden, maar daarnaast ook op snelle fietsers of passerende ruiters. Hij zit daarom aan de lijn.”

In dit geval gaat het om een Karpatische herder en die zijn van zichzelf vrij fel. Maar eerlijk gezegd denk ik dat dit toch echt wel een beetje een individueel probleem is. Een kuddebewaker die overal op reageert lijkt me nou niet een hele goede bewaker. Immers, de hele dag ‘aan’ staan kost veel te veel energie. Ik heb van een bevriende herder met kuddebewakers begrepen dat wolven zelfs strategisch kuddebewakers moe maken door constant te dreigen. Net zoals een vechter zijn tegenstander moe maakt met schijnbewegingen. Een enkele kan op een gegeven moment niet meer effectief reageren.

Mahru is ook zo’n kuddebewaker, maar dan voor spek en bonen. Het verschil is dat zij niet overal op reageert. Het moet echt op de kudde, of roedel of wat voor groep dan ook, gericht zijn wil zij aan slaan. Een voorbijkomende fietser wordt wel in de gaten gehouden maar zolang het niet op de kudde (of wat ze dan ook beschermt) afrijdt gaat ze er niet op af.

Herkennen van houdingen en gezichten

Ze weet ook heel goed op basis van de houding van de persoon of hond of iets gericht is op hetgeen ze beschermt. Dat hoeft niet eens een actieve beweging te zijn. Een starende blik herkent ze ook meteen. Wanneer we in het bos lopen en mensen willen mij bijvoorbeeld de weg vragen, dan herkent Mahru dit al nog voordat ze op me af lopen. Die mensen staan bijvoorbeeld ineens stil, kijken om zich heen, zien mij. Dat zijn allemaal signalen die Mahru interpreteert. Tot voor kort was alleen bij primaten en mensen aangetoond dat ze een speciaal gebied in de hersenen hebben die houdingen en gezichten lezen, maar honden hebben deze ook. Hierover verschijnt binnenkort een artikel op de pagina.

Ik heb haar dat allemaal niet geleerd. Met die kwaliteiten is ze geboren, maar ik heb het wel verder getraind. Elke dag, al 8 jaar lang, doe ik met haar oefeningen op drukke plekken. Zij denkt dat ze brokjes speurt of allerlei oefeningen op afstand doet. Waar het mij om gaat is dat ze niet overal op reageert. Ze heeft dan niet de focus van een herder. Soms ligt ze op haar rug te rollebollen als ik tientallen meters verderop brokjes verstop. Toegegeven, soms let ze echt niet op, maar meestal weet ze prima wat ik aan het doen ben.
Tijdens onze oefeningen komen regelmatig kinderen kijken. Soms aaien ze haar, hangen ze om haar heen, of geven ze zelfs commando’s. Prima, allemaal extra afleiding. Soms komt er een bekende voorbij op de fiets, dan kijkt ze me aan van: “Mag ik?” Een knikje is genoeg en ze racet dan achter de fiets aan, ze snijdt ‘m af en brengt ‘m tot stilstand. Dan heb ik ook weer iemand om mee te praten. Best handig zo’n kuddebewaker.