Honden kunnen, net als mensen, last krijgen van traumatische ervaringen die diepe indruk op hen achterlaten. Dit kan leiden tot een aandoening die bekend staat als posttraumatische stressstoornis (PTSS), ook wel Canine-PTSD (C-PTSD) genoemd. Hoewel PTSS voorheen vooral bij mensen werd herkend, blijkt nu ook dat honden hieraan kunnen lijden. Dit komt vaak voor bij honden die traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt, zoals mishandeling, ongelukken of extreme stressvolle situaties. In dit artikel ga ik dieper in op de symptomen, oorzaken, diagnose en behandeling van PTSS bij honden. Als hondeneigenaar is het belangrijk om de kenmerken van een getraumatiseerde hond te herkennen, en dit goed te begrijpen zodat je je hond de juiste hulp kunt bieden.
Kenmerken van een getraumatiseerde hond
Honden kunnen hun gevoelens natuurlijk niet uiten zoals wij dat doen, maar hun gedrag kan wel veel verraden. Bij PTSS vertoont een hond vaak duidelijke veranderingen in zijn normale doen en laten. Let op de volgende signalen:
- Vermijden van bekende plekken
Je hond weigert naar plaatsen te gaan waar hij normaal geen problemen mee had. - Onverwacht blaffen
Je hond begint ineens veel te blaffen zonder duidelijke reden. - Onzindelijkheid door angst
Een anders zindelijke hond kan tijdens begroetingen of stressvolle momenten ineens gaan plassen. - Verstopt zich
Honden met PTSS zoeken vaak veilige plekken op om zich te verbergen. - Overmatige waakzaamheid (hypervigilantie)
Je hond lijkt constant alert, kan moeilijk ontspannen en houdt zijn omgeving nauwlettend in de gaten. - Agressief gedrag
Sommige honden reageren overmatig agressief, zelfs in situaties die geen directe dreiging vormen. - Beven of trillen
Een hond die zonder duidelijke reden beeft of trilt kan lijden aan ernstige stress. - Schrikreacties bij aanraking
Je hond kan schichtig worden en afstand nemen van mensen of andere dieren. - Ongepaste stressreacties
Bijvoorbeeld overmatig hijgen, met de staart tussen de benen lopen of de oren plat naar achter leggen.
Deze gedragingen zijn slechts enkele voorbeelden. Honden met PTSS kunnen ook ernstige fysieke stressreacties vertonen zoals verwijde pupillen, snelle ademhaling en een verlaagde lichaamshouding.
Verschillende Soorten PTSS bij Honden
Er zijn verschillende vormen van PTSS die bij honden kunnen optreden, afhankelijk van hoe de symptomen zich ontwikkelen:
Acute Posttraumatische Stressstoornis
Bij deze vorm beginnen de symptomen direct na de traumatische gebeurtenis en verdwijnen ze meestal binnen drie maanden. Het is de meest voorkomende vorm van PTSS bij honden.
Chronische Posttraumatische Stressstoornis
Bij chronische PTSS ontwikkelen de symptomen zich ook snel, maar ze blijven aanhouden of verergeren zelfs na drie maanden.
Vertraagde Posttraumatische Stressstoornis
Soms treden PTSS-symptomen pas zes maanden of langer na het trauma op. Dit kan het gevolg zijn van mildere symptomen die langzaam verergeren of van een latere reactie op het trauma.
Oorzaken van PTSS bij Honden
Er zijn verschillende situaties die PTSS bij honden kunnen veroorzaken, waaronder:
- Mishandeling en verwaarlozing
Honden die langdurig fysiek of emotioneel mishandeld zijn, hebben een hoog risico op het ontwikkelen van PTSS. - Ongelukken
Ernstige ongevallen, zoals aanrijdingen, kunnen een trauma veroorzaken dat leidt tot PTSS. - Aanvallen door andere dieren
Een aanval door een ander dier kan zo schokkend zijn dat het PTSS bij de hond teweegbrengt. - Natuurrampen
Honden die getroffen worden door rampen zoals aardbevingen of overstromingen, kunnen trauma’s oplopen door het verlies van hun huis en familie. - Militaire of Politiecarrières
Honden die werken in stressvolle situaties, zoals het opsporen van explosieven of het najagen van criminelen, kunnen na verloop van tijd PTSS ontwikkelen.
Diagnose van PTSS bij Honden
Wanneer je vermoedt dat je hond getraumatiseerd is, is een bezoek aan de dierenarts essentieel. De dierenarts zal eerst fysieke oorzaken van stress of angst willen uitsluiten door middel van een lichamelijk onderzoek en bloedtesten. Pijn door een niet herkende aandoening kan namelijk ook tot stressreacties leiden.
Na uitsluiting van lichamelijke oorzaken kijkt de dierenarts naar de geschiedenis van de hond. Het is vaak gemakkelijker PTSS te diagnosticeren als er een recente traumatische gebeurtenis is geweest, maar het kan lastiger zijn als de symptomen pas later opduiken.
Behandeling van PTSS bij Honden
De behandeling van PTSS bij honden is vaak een combinatie van gedragsmodificatie en medicatie. Veel voorgeschreven medicijnen zijn onder andere:
- Alprazolam (Xanax)
Een kalmeringsmiddel dat vaak wordt gebruikt om angst bij honden te verminderen. - Diazepam (Valium), Sertraline (Zoloft) of Fluoxetine (Prozac)
Andere medicatieopties voor stress en angst.
Naast medicatie is gedragstraining cruciaal. Dit kan bestaan uit:
- Strikte routines
Een voorspelbare omgeving helpt je hond zich veiliger te voelen. - Speeltherapie en lichaamsbeweging
Actief bezig zijn helpt bij het verhogen van dopamine, wat een positief effect heeft op de gemoedstoestand van je hond. - Feromoontherapie
Speciale halsbanden of verdampers met kalmerende feromonen kunnen helpen om angst te verminderen.
Het is belangrijk dat je hond tijdens spel en beweging ontspannen blijft. Zodra je tekenen van angst of agressie ziet, is het beter om de sessie te onderbreken en je hond de tijd te geven om tot rust te komen.
Veelgestelde Vragen over PTSS bij Honden
1. Wat is PTSS bij honden?
PTSS bij honden is een angststoornis die optreedt na een traumatische ervaring. Het komt voor bij honden die een extreme stressvolle situatie hebben meegemaakt, zoals mishandeling, ongelukken of natuurrampen.
2. Hoe herken ik PTSS bij mijn hond?
PTSS kan zich uiten in gedragsveranderingen zoals vermijding van bekende plekken, agressie, hypervigilantie en angstreacties zoals beven of schuilen. Deze en ook andere kenmerken van een getraumatiseerde hond staan in dit artikel beschreven.
3. Kan PTSS bij honden worden behandeld?
Ja, PTSS bij honden kan worden behandeld met een combinatie van gedragstherapie en medicatie. Een vaste routine, voldoende beweging en soms kalmerende middelen kunnen helpen.
4. Hoe lang duurt het voordat mijn hond herstelt van PTSS?
Het herstelproces verschilt per hond. Sommige honden herstellen binnen enkele maanden, terwijl anderen mogelijk langdurige ondersteuning nodig hebben. Geduld en consistentie in de behandeling zijn hierbij cruciaal.
Heb je nog vragen over PTSS bij honden of denk je dat jouw hond hieraan lijdt? Neem dan contact op met je dierenarts of een ervaren hondentrainer voor advies en hulp.
